طبق عوض کن چیست؟

طبق عوض کن چیست؟

در واقع طبق عوض کن از اجزای مهم و کاربردی در دوچرخه می باشد که در راستای کنترل دنده های دوچرخه نقش مهمی را ایفا خواهد کرد.

البته باید به این نکته توجه داشت که این وسیله هم مانند سایر اجزای دوچرخه در نمونه های مختلف تولید شده که مکان و عملکرد هر کدام از آن ها با تغییر کاربری دوچرخه تغییر می کند.

از این رو در ادامه به معرفی کلی و نحوه عملکرد طبق عوض کن می پردازیم و نمونه های مختلفی از آن را معرفی خواهیم کرد.

بررسی عملکرد طبق عوض کن

نقش اصلی طبق عوض کن این است که به دوچرخه سوار اجازه می دهد تا زنجیر را بین سینی های طبق قامه و دنده های روی خودروی دوچرخه حرکت دهد.

از این رو هر طبق عوض کن یک کابل را که به شانزمان متصل است، کنترل می کند تا در این راستا با وارد کردن فشار بر روی طبق عوض کن، شانزمان عقبی یا جلویی حرکت کرده و زنجیر به جایی که دوچرخه سوار در نظر دارد، انتقال پیدا کند.

و اما لازم به ذکر است که محل قرار گیری طبق عوض کن و تعداد آن ها با توجه به سبک دوچرخه تغییر می کند. به گونه ای که برای برخی از مدل های دوچرخه ها، این وسیله بر روی دسته فرمان جای گرفته و یا در برخی دیگر با اهرم های ترمز به صورت یکپارچه طراحی شده است.

در ضمن تعداد طبق عوض کن ها با تعداد شانژمان رابطه ای مستقیم دارد. در حالت کلی یک طبق عوض کن، برای کنترل شانژمان عقب و یک طبق عوض کن، برای کنترل شانژمان جلو در دوچرخه وجود دارد اما با وجود فقط یک عدد شانزمان در عقب دوچرخه، صرفا یک عدد طبق عوض کن هم برای آن در نظر گرفته شده است.

آشنایی با انواع طبق عوض کن

همان طور که گفته شده، با توجه به سبک و مدل دوچرخه، ممکن است، طبق عوض کن ها هم دستخوش تغییراتی گردند که در ادامه به معرفی نمونه های مختلف از این محصول خواهیم پرداخت.

طبق‌ عوض ‌کن ‌های دوچرخه جاده

در دوچرخه های جاده عموما طبق عوض کن ها با اهرم های ترمز یکپارچه شده اند. در چنین حالتی دیگر دوچرخه سوار برای تعویض دنده نیاز نیست تا نگاه خود را از جاده بردارد، چرا که به راحتی به آن دسترسی خواهد داشت.

طبق عوض کن های دوچرخه کوهستان

در حقیقت برای دوچرخه کوهستان، دو استایل از طبق عوض کن با نام های طبق عوض کن شستی و گریپ وجود دارد.

طبق‌ عوض ‌کن‌ های شستی:

طبق عوض کن های شستی از دو اهرم جداگانه برای هر دست تشکیل شده است. به این صورت که یک اهرم زنجیر را به سمت بالا هدایت کرده و دیگری وظیفه هدایت کردن اهرم به سمت پایین را خواهد داشت. عملکرد این نوع طبق عوض کن ها به این گونه است که با یک دست، اهرم بالایی دنده را سنگین ‌تر کرده و دست مخالف اهرم بالایی دنده را سبک ‌تر خواهد کرد.

طبق‌ عوض ‌کن ‌های گریپ:

این دسته از طبق عوض کن ها به دوچرخه سوار اجازه می‌دهد تا به وسیله چرخاندن گریپ دوچرخه به صورت ساعتگرد یا پادساعتگرد دنده را تغییر دهد. به گونه ای که با چرخاندن آن به یک سمت، زنجیر به سمت بالا حرکت کرده و با چرخاندن در جهت مخالف، زنجیر به سمت پایین حرکت خواهد کرد.

طبق عوض ‌کن الکترونیک

در این نوع طبق‌ عوض ‌کن‌ ها به جای کابل از سیم استفاده می شود و برای تغییر دنده هم به جای استفاده از نیروی انسانی از نیروی باتری استفاده خواهد شد. در نتیجه برای کار کردن با طبق عوض کن الکترونیک، نیاز به شارژ کردن وجود دارد و به جای فشار آوردن بر روی تنظیم کننده، فقط با چند کلیک ساده می توان آن را تغییر داد.

با طبق‌ عوض ‌کن الکترونیک، زنجیر همواره دقیق ‌تر حرکت می ‌کند و به صورت اشتباه جا به جا نخواهد شد.

از دیگر مزایای طبق عوض کن الکترونیک می توان به این موارد اشاره کرد که دوچرخه سوارانی که دستان ضعیفی برای تعویض دنده دارند، می توانند تنها با کوچک ترین فشار بر روی پدال، از سربالایی ها بالا بروند و در این راستا دیگر تغییر دنده برای آن ها سخت نمی باشد.